Primaat is wat eerst komt.
Het EU-recht primeert en gaat daarom boven de nationale wet.
Dat principe werd in 1964 door het EU-Hof* in de Costa-Enel zaak vastgesteld.
In 1970 oordeelde het Hof dat het EU-recht ook boven de nationale grondwetten gaat(Internationale Handelsgesellschaft zaak).
Het primaat is ook het principe van de superioriteit of voorrang van het EU-recht en komt overeen met de superioriteit van de federale wetten boven de provinciale of lokale wetten in landen zoals de VS, Canada, India, Duitsland en Rusland.
De toekomst
In hetontwerp van grondwet. wordt voorgesteld het principe als artikel I-10 uitdrukkelijk in de grondwet op te nemen.
De vertegenwoordiger van de Britse regering had kritiek op de formulering met het argument dat alle bevoegdheden van de lidstaten en niet van de nieuwe grondwet komen.
Er dreigt een groot conflict omdat geen enkele lidstaat – behalve Ierland – het primaat van het EU-recht boven zijn eigen nationale grondwet uitdrukkelijk heeft aanvaard.
In de Ierse grondwet is in artikel 29, lid 4, punt 10 het principe van het primaat van het EU-recht opgenomen.
Frankrijk, Duitsland, Finland en Portugal vermelden de EU in hun grondwetten, maar aanvaarden het primaat van het EU-recht boven hun grondwetten niet.