Versterkte samenwerking

The European Council must unanimously approve any "enhanced co-operation" (Photo: European Commission)

Het Verdrag van Amsterdam van 1998 stond afzonderlijke lidstaten toe onderling nauwer samen te werken met gebruikmaking van de gemeenschappelijke EU-instellingen, voorzover akkoorden niet raakten aan het "aquis communautaire of hetGemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB).

Elke nauwere samenwerking moest bij eenunaniem besluit van de Europese Raad worden goedgekeurd. Dat maakte het mogelijk dat afzonderlijke landen hun veto stelden. De bepaling was dan ook moeilijk toe te passen en werd nooit gebruikt.
Sinds 1 februari 2003 staat het Verdrag van Nice nauwere samenwerking toe tussen acht landen – ook voor het GBVB – als die wordt goedgekeurd met een gekwalificeerde meerderheid, behalve op terreinen die onder de exclusieve EU bevoegdheden vallen en voor defence en militaire zaken.

Opmerkingen

Sommige eurocritici beschouwen de nauwere samenwerking voor subgroepen van EU-lidstaten als de rechtsgrondslag voor een EU met twee verschillende snelheden. Als een groep van lidstaten groot genoeg is om binnen de EU een meerderheid te vormen en beslist onder elkaar besluiten te nemen, kan die groep de EU besturen zonder de andere lidstaten te raadplegen. Anderen beschouwen de nauwere samenwerking als een instrument van flexibiliteit.

De toekomst

De Conventie over de Toekomst van Europa stelt twee vormen van versterkte samenwerking voor - een gestructureerde samenwerking en de normale versterkte samenwerking. Het verschil is dat een gestructureerde samenwerking expliciet vraagt om hoge militaire bevoegdheden te vragen als een voorconditie voor deelneming. Waar dit niet het geval is voor een normale versterkte samenwerking, zie de Europese Grondwet, Art. I-40, I-43 and III-213.

Links

See also Variable Geometry and Hard Core.

Dewerkgroep defensie van de Conventie heeft voorgesteld en een Frans-Duits voorstel over defensie strekt ertoe dat de nauwere samenwerking wordt uitgebreid tot defensievraagstukken, en in het ontwerp van grondwet worden bijzondere regels voor de nauwere samenwerking voorgesteld.