Justitie en binnenlandse zaken, JBZ
- European Commission, DG Justice and Home Affairs (Photo: Daniela Spinant)
Doelstelling van de samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken is de totstandbrenging van een "ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid".
JBZ is één van de pijlers van de Europese Unie. Oorspronkelijk was die gebaseerd op intergouvernementele samenwerking tussen de lidstaten, maar nu is het gedeeltelijk het onderwerp vansupra-nationale besluitvorming geworden (als resultaat van het Verdrag van Amsterdam)
Intergouvernementele politiële en justitiële samenwerking in strafzaken wordt op dit ogenblik geregeld in titel VI van het TEU. Het gaat om samenwerking tegen racisme, terrorisme, drugs, wapens en fraude.
Politie:
Het VEU stimuleert nauwere samenwerking tussen de politiediensten en andere autoriteiten, ook met gebruikmaking van de gemeenschappelijke politie-eenheid Europol in Den Haag.
Politiesamenwerking omvat operationele samenwerking, gemeenschappelijke acties en gecoördineerd onderzoek.
Justitie:
In het kader van de nauwere samenwerking tussen de justitiële organen wordt gebruikgemaakt van de gemeenschappelijke justitiële samenwerkingseenheid Eurojust.
Justitiële samenwerking omvat coördinatie tussen vervolgende autoriteiten, onderzoek naar grensoverschrijdende criminaliteit en uitvoering van uitleveringsverzoeken.
De Raad besluit meestal bij stemmming bij gekwalificeerde meerderheid , maar voor gevoelige kwesties is unanimiteit vereist.
Titel IV van het EG-Verdrag (VEG) heeft betrekking op visa, asiel, immigratie en andere beleidsterreinen in verband met het vrije verkeer van personen.
Hij voorziet in supranationale samenwerking op het gebied van grenscontroles, vluchtelingen en immigratie.
Unanimiteit blijft vereist voor uiterst gevoelige kwesties tot 1 mei 2004 waarna meer besluiten bij gekwalificeerde meerderheid zullen worden genomen.
Denemarken, Ierland en het VK hebbenderogaties.
De toekomst
De Conventie stelt voor dat justitie en binnenlandse zaken een gedeelde bevoegdheid, worden met een gekwalificeerde meerderheidsstemming en de Raad en medebeslissing met het EU-Parlement, behalve voor samenwerking op het gebied van justitie en politie.
Op die wijze zal de intergouvernementele samenwerking een nog sterker uitgesproken supranationaal karakter krijgen waarbij de Commissie het initiatiefrecht heeft en het EU-Hof oordeelt. Op sommige terreinen van justitie en binnenlandse zaken kunnen de lidstaten ook wetgevingsvoorstellen doen. Zie artikel I-41.
Links
http://www.europa.eu.int/pol/justice/index_en.htm
http://ue.eu.int/Jai/default.asp?lang=en
